Wat valt er nog te leren?

Het woord leren heeft tegenwoordig een nare bijsmaak als je sommige uitingen in en buiten het onderwijs mag geloven.
Toch is leren het mooiste wat er is en iedereen doet het. Bewust of onbewust, we leren elke dag. Het begint al bij de geboorte en het eindigt als we de laatste adem uitblazen. Blijkbaar is leren net zo'n levensbehoefte als eten en drinken.

Formeel leren op school wordt echter in het algemeen niet als "fijn" beschouwd, het is iets dat "moet" en men doet het om vooruit te komen of omdat het nu eenmaal van je verwacht wordt. 
Wat zou het mooi zijn als formeel leren als net zo behoeftebevredigend zou worden gezien als het leren dat je onbewust doet. Als dit leren (dat zich voornamelijk in instituten afspeelt) volledig zou aansluiten bij de ontwikkeling die de lerende (het kind, de volwassene) op dat moment doormaakt. Wat dat betreft is gepersonaliseerd onderwijs dan ook het toverwoord. Echter door de institutionalisering van het onderwijs is dat bijna niet mogelijk. Er moeten programma's gevolgd worden, er moet aan kwalificatiedossiers voldaan worden, methodes zijn streng geprogrammeerd en ga zo maar door. Waar is de aandacht voor het individu,de creativiteit van de leraar en het karakter van de school gebleven?

Gelukkig zijn er hier en daar nog initiatieven waar kinderen, die in het reguliere systeem "buiten de boot vallen", nog terecht kunnen. Vaak particuliere initiatieven, al dan niet door de Inspectie goedgekeurd. Maar hier wordt het hele kind gezien, niet alleen zijn of haar cijfers en niet alleen zijn of haar gedrag. Een kind mag zich hier in zijn of haar eigen tempo ontwikkelen en krijgt niet meteen een etiketje opgeplakt (zoals dom, lui, hoogbegaafd, autistisch en noem er nog maar een paar). 
Enkele voorbeelden van dit soort initiatieven zijn IBBO (ik ben bewust onderwijs), de democratische school, vijf plus vijf is elf, en een initiatief  binnen het Connect College te Echt (de agora, http://jan1fasen.wordpress.com/2013/06/23/geen-school-maar-een-agora-we-starten-in-augustus-2014/). Deze opsomming is zeker niet uitputtend en op vele plaatsen binnen Nederland, Europa of zelfs de wereld zijn dit soort pareltjes te vinden.
Als het reguliere onderwijs eens over de hekken zou gluren en van dit soort initiatieven zou leren en zich wat van de gedragingen die daar gangbaar zijn eigen zou maken dan was er al een wereld te winnen.

Ondertussen probeer ik met mijn sChOOLCAFE hier een steentje aan bij te dragen.  Kinderen en volwassenen die hulpvragen hebben op allerlei onderwijskundige gebieden worden bij sChOOLCAFE op individuele basis geholpen. Dat varieert van f2f wiskunde bijles tot scriptiebegeleiding en van schrijflessen tot een weg zoeken in het oerwoud van opleidingsmogelijkheden. Maar alles uitgaande van de eigenheid van het kind of de persoon die de hulpvraag heeft. Dit kunnen ook de ouders zijn of zelfs een leraar of schoolleider. sChOOLCAFE is dus zeker geen huiswerkklasje maar een ontspannen ontmoetingsruimte waar mensen terecht kunnen met al hun onderwijsvragen.

Een nieuw initiatief binnen Lijnspel is in wording, een instituut voor eigentijds leren staat op stapel, maar daarover volgende keer meer.....

O, O, O, O Vakantie!

Er moet me iets van het hart. Iets waar ik me al een hele tijd aan stoor. Het gaat over ellenlange vakanties en de verdeeldheid die dit veroorzaakt in de maatschappij.
Er zijn twee systemen waarin veel geld gepompt wordt in Nederland (en ook daarbuiten) en net die twee systemen liggen gemiddeld twee maanden per jaar plat. Vanaf eind juni t/m begin september hoef je niet te proberen om nog iets te regelen bij de Overheid of binnen het Onderwijs. Eind juni is het credo: "nee, dat gaat niet volgende week begint de vakantie" en begin september is er nog niets mogelijk vanwege de opstart van het nieuwe school- c.q. parlementair jaar.



Het parlementair reces begint half juli en er wordt officieel de derde dinsdag in september weer gestart. Ons land wordt in die tijd dus niet geregeerd. Zou dat erg zijn? Ik denk van niet, kijk maar naar België, in de tijd dat daar geen regering was is hun economie er fors op vooruit gegaan. Wat zouden onze bewindslieden zoal doen in hun vakantietijd?
Rutte ligt in zijn vakantie gelukzalig schaterlachend op een of ander zonovergoten eiland en bedenkt met vriendje Jort Kelder hoe hij het volk kan bewegen om toch maar een boot te kopen. Samsom roeit nostalgisch met zijn ex-Greenpeace vriendje en gaat walvissen spotten. Maar niet te ver de zee op want sinds Diederik een stropdas draagt neemt hij geen risico's meer. En Melanie? Die is nog even in Texas gebleven want dat bull-riden dat beviel haar wel. En onze eigen Limburgse minister Frans? Die fietst door het Limburgse land en speelt met zijn kinderen en laat ons en passant via FB meegenieten met het "amfibiale" leven in zijn tuin. Hopelijk zijn zij allen weer uitgerust als het Parlementaire Jaar weer begint.
Het Onderwijs dan? Ook hier ligt alles twee maanden plat. Heb je een vraag over een proefwerkpunt, over je vervolgstudie, over inschrijving of noem maar op dan moet je toch maar even wachten tot half augustus. Als je geluk hebt dan is er een ijverige leraar of administrateur een week eerder op school en meestal is deze persoon wel zo welwillend om je te willen helpen maar ja "het systeem ligt plat" of "die leraar is nog op vakantie" dus wachten maar.

Er wordt nergens zo veel geklaagd over werkdruk als in het Onderwijs, dat is ook heel begrijpelijk. Iedereen met een fulltime baan moet 1659 uur per jaar werken. In andere branches gebeurt dat in 40 uur per week en met maar 24 verlofdagen per jaar dus dat kan aardig gespreid worden. Die arme leraren echter mogen maar 28 uur per week werken en moeten die uren dan ook nog eens in tien maanden per jaar vervullen. Ik geef het je te doen, je zou van minder overspannen worden. Daarbij is uit onderzoek gebleken dat een korte vakantie net zo veel energie oplevert als een lange vakantie. Ik pleit er dan ook voor om scholen niet twee maanden te sluiten maar om flexibele vakanties in te voeren. Iedere school heeft zeer goede roostermakers in dienst dus dat zou geen probleem moeten zijn. Voor vervanging kan gemakkelijk gezorgd worden, er staan genoeg fris afgestudeerde leraren langs de kant en voor kinderen is soms een ander gezicht voor de klas ook prima.

Ligt heel Nederland plat in de zomer? Nee natuurlijk niet er zijn mensen die hard doorwerken omdat er toch gegeten, gedronken, geleefd moet worden. Dat zijn in het algemeen de Ondernemers. Door alle overheidsmaatregelen kunnen zij vaak niet op vakantie, zij hebben al moeite genoeg om het hoofd boven water te houden. Overheid en Onderwijs kunnen rustig twee maanden sluiten maar ik zou de chaos niet willen meemaken als de Ondernemers dat massaal en gezamenlijk zouden doen, we zouden raar opkijken.

Wie natuurlijk ook niet op vakantie gaan dat zijn de Ontslagenen. Zij kunnen het zich financieel niet veroorloven of zij zitten zo in een dip dat ze er echt geen fut in hebben om hun hele hebben en houwen te verplaatsen naar Frankrijk of Italië en daar hun (ex)collega's tegenkomen die meer geluk hebben gehad en nog (even?) bij de baas mogen blijven. De groep Ontslagenen is nog steeds groeiende, elke dag komt er een
aantal van gemiddeld 500 personen bij. Ik denk dat we met deze groep wel een aantal vakantieparken kunnen vullen. Misschien een idee? Maar dat gebeurde vroeger ook al, vakantieparken voor arme mensen, ik denk niet dat veel mensen zich daarvoor melden. Waarom kunnen al die Ontslagenen niet inspringen voor de onderwijzers en ambtenaren die op vakantie gaan, dan wordt het land geregeerd, het onderwijs verzorgd en is iedereen blij.(lekker kort door de bocht).

De oplossing? Overheid en Onderwijs zouden niet zo'n gesloten systemen moeten zijn, zich meer moeten openstellen naar de maatschappij en meer kijken naar hoe het er daar aan toe gaat. Als zij zich flexibeler gaan opstellen dan kan er veel meer. Het heeft zeker tijd nodig, maar het kan, dat heeft de evolutie tot nu toe wel bewezen.

Sinds maart 2012 mag ik mij zelfstandig ondernemer noemen, ook wel zzp'er genoemd. Dat betekent zelfstandige zonder personeel. Zelf ben ik meer gecharmeerd van de uitdrukking Zelfstandig Professional, ZP'er dus.
Het was een hectisch jaar van allerlei kansen, ontmoetingen en natuurlijk ook valkuilen en bedreigingen. Het was soms zwemmen of verzuipen maar wat heb ik genoten van alle nieuwe zaken die op mijn pad kwamen.

Zo doe ik een onderzoek naar de inzet van communities bij het Chemie Onderwijs van de @ZuydHogeschool en @CHILL. Ik kwam op plaatsen waar ik normaal gesproken nooit zou komen: diverse chemie fabrieken, een papierfabriek, bedrijven waar plastics gemaakt worden, de microbiologie afdeling van een ziekenhuis en noem maar op. Machtig interessant om al die verhalen van de studenten op te tekenen en te horen dat ze zich prettig voelen bij deze manier van werken. In een community for development (CfD) voelen zij zich vaak meer collega dan student en ze leren veel van de discussies met elkaar.

Intussen had ik diverse contacten met andere zp'ers en er kwam van alles voorbij, één van hen waarschuwde mij hiervoor. Hij gaf aan dat ik op een gegeven moment toch moest gaan focussen anders zou ik verdrinken in de informatiestroom. En ja +Dries van Gemert dat was bijna gebeurd, maar dank zij jouw waarschuwing dus niet!

Sinds begin dit jaar (2013) maak ik deel uit van de coöperatie Lijnspel van  +Leo Crombach en anderen. Binnen deze coöperatie werken ZP'ers aan hun eigen onderneming maar ook aan gezamenlijke projecten.
Onder de poot Lijnspel Onderwijs werk ik samen met Dirk Ernst en Leo Crombach aan allerlei projecten op onderwijsgebied. We zijn bijvoorbeeld bezig met het opzetten van een leergang "Ondernemend Onderwijs". Er loopt een Europees project op het gebied van het begeleiden van startende ondernemers en we gaan aan de slag met het aanbieden van workshops, cursussen en leergangen van taal tot rekenen en van ondernemerskwaliteiten tot sociale vaardigheden. Voor elk wat wils, een soort Volksuniversiteit dus maar dan anders.

Daarnaast ontvang ik nog leerlingen in mijn @schoolcafe, een ontspannen omgeving waarin leerlingen huiswerk kunnen maken, huiswerkbegeleiding krijgen en f2f coaching ontvangen op allerlei gebied van scriptiebegeleiding tot wiskunde het kan allemaal. Een leerling heeft het op de volgende manier verwoord:
"Een bijles-aanbieder waarmee je snel betere resultaten kunt behalen door op een ontspannen maar effectieve manier te werk te gaan".

Al met al bevalt dit leven me nu heel goed en ik hoop dat ik zo nog een tijd door kan gaan met mijn "collega's" van Lijnspel en alle anderen die ik op dit pad tegenkom.